ผ้าขาวม้า 100 สี
บ้านหนองขาว อ.ท่าม่วง จ.กาญจนบุรี
ผ้าขาวม้า เป็นผ้าทอสารพัดประโยชน์ ที่อยู่คู่กับคนไทยมาเนิ่นนาน นิยมใช้นุ่งอาบน้ำ ใช้แทนผ้าเช็ดตัว ห่มนอน ปูนอน โพกหัว คาดเอว ผูกเป็นเปลสำหรับเด็ก ตามแต่ความคิดที่จะสามารถนำไปดัดแปลงใช้กัน
สำหรับประเทศไทยมีการทออยู่หลายภูมิภาค โดยมีลักษณะแตกต่างกันออกไป ตามท้องถิ่น บ้านหนองขาว อำเภอท่าม่วง จังหวัดกาญจนบุรี เป็นอีกหนึ่งแห่งซึ่งมีการทอผ้าขาวม้าอันเป็นเอกลักษณ์ไม่เหมือนถิ่นอื่น คือ ทอผ้าขาวม้าด้วยเส้นด้ายสีสดใส สะดุดตา จนได้รับสมญานามว่าเป็น แหล่งทอผ้าขาวม้าร้อยสี
ห่างจากตัวเมืองกาญจนบุรีประมาณ 11 กิโลเมตร ไปตามเส้นทางถนนสายกาญจนบุรี - อู่ทอง เป็นที่ตั้งของบ้านหนองขาว ชุมชนเก่าแก่อีกแห่งหนึ่งซึ่งชาวบ้านส่วนใหญ่มีอาชีพเกษตรกรรม หญิงสาวในหมู่บ้านมีฝีมือด้านการทอผ้า ยามว่างเว้นจากการทำนา จึงใช้เวลาที่เหลืออยู่ทอผ้าด้วยกี่โบราณไว้สำหรับใช้สอยกันเองในครอบครัว เช่น ผ้าขาวม้า ผ้าถุง
ซึ่งต่อมาจึงได้มีการคิดจัดตั้ง กลุ่มสตรีอาสาพัฒนาบ้านหนองขาวขึ้น เพื่อทอผ้าไว้สำหรับขายโดยใช้กี่กระตุก โดยมี คุณอารีย์รัตน์ พฤฑิกุล ผู้มีประสบการณ์ด้านการทอผ้า เป็นผู้พัฒนาคุณภาพของผ้า ลวดลาย และสีสันให้ทันสมัยสวยงามน่าใช้มากยิ่งขึ้น เลือกใช้วัตถุดิบคุณภาพดี อย่างเช่น ไหมประดิษฐ์ เพราะมีความทนทาน ราคาถูก ย้อมด้วยสีอย่างดี ช่วยให้ทอผ้ามีน้ำหนักเบา มีสีสันสดใส
ต่อมาในภายหลังได้เปลี่ยนชื่อเป็น กลุ่มผ้าทอมือบ้านหนองขาว ออกแบบการทอให้ลวดลายสะดุดตายิ่งขึ้น ด้วยการเลือกใช้ไหมประดิษฐ์ สีสดๆ สารพัดสี โดยคงเอกลักษณ์เด่นแบบดั้งเดิมด้วยการอนุรักษ์ลวดลายแบบโบราณอย่างลายตาจัก ซึ่งมีเฉพาะที่บ้านหนองขาวเอาไว้ ทออย่างปราณีต มีการทอเก็บยกลายตลอดทั้งผืน และทอได้เฉพาะผู้ที่มีความชำนาญเท่านั้น ผ้าขาวม้าบ้านหนองขาวจึงเป็นที่รู้จักมากยิ่งขึ้นในนาม "ผ้าขาวม้าร้อยสี" อันเป็นของดีแห่งบ้านหนองขาว เพราะนอกจากลายตาจักแล้ว ยังมีผ้าขาวม้าลายอื่น ๆ ได้แก่ ลายหมากรุก ลายตาคู่ ลายตาเล็ก
นอกจากผ้าขาวม้าและผ้าโสร่ง ที่มีให้เลือกซื้อสารพัดสีแล้ว ทางกลุ่มฯ ยังได้แปรรูปผ้าผ้าขาวม้าเป็นสินค้านานาประเภท เช่น กระเป๋าสะพาย กระเป๋าใส่เศษสตางค์ ที่ใส่นามบัตร กล่องและซองใส่กระดาษทิชชู ตุ๊กตาแขวนผ้าเช็ดมือ รองเท้าใส่ในบ้าน ย่าม หมวกไอ้โม่ง พวงกุญแจ ที่แขวนผนังใส่ซองจดหมาย เสื้อผ้าสำเร็จรูปชาย - หญิงลายผ้าขาวม้า ที่สวมใส่แล้วไม่ร้อน สีไม่ตก ดูแลรักษาง่าย ซักรีดแล้วผ้าไม่หด หรือจะเป็นผ้าทออย่างผ้าฝ้ายมัดหมี่ 4 ตะกอ สำหรับตัดเสื้อและผ้าถุง ก็มีมากมายหลากหลายสี ซึ่งล้วนแล้วแต่มีราคาที่ย่อมเยา
ผ้าที่ทอจากเส้นใยประดิษฐ์ ลายตาจัก (4 ดาว ปี 2553)
www.thaitambon.com
ผ้าขาวม้าร้อยสี ทอจากเส้นใยประดิษฐ์ ลายธรรมดา
www.thaitambon.com
จากยุคสมัยแห่งการถักทอเพื่อการใช้สอยประโยชน์จากการนุ่งห่มในเรือนชาน สู่ยุคแห่งอุตสาหกรรมครัวเรือน ก้าวล่วงมาถึงระดับวิสาหกิจชุมชนอันเข้มแข็ง ควรคู่สังคมอันสงบงามแห่งบ้านหนองขาว ผ้าขาวมือ 100 สี นับเป็นหนึ่งแห่งผ้าไทยพื้นบ้าน ที่งดงามควรค่า ......................
.............. สมเป็นอัตลักษณ์แห่งผ้าไทยพื้นถิ่น แผ่นดินทอง (กาญจนบุรี) ...................
ขอขอบคุณ :
กลุ่มผ้าทอมือบ้านหนองขาว
เลขที่ 10 หมู่ที่ 1 บ้านหนองขาว ต.หนองขาว อ.ท่าม่วง จ.กาญจนบุรี 71110
โทร. +66 0 3458 6061
เอื้อเฟื้อข้อมูลและภาพประกอบ :
อนุสาร อสท. คอลัมน์จับจ่ายรายทาง ฉบับเดือนกันยายน ปี 2553
สำนักงานการท่องเที่ยวและกีฬาจังหวัดกาญจนบุรี
สำนักงานการท่องเที่ยวและกีฬาจังหวัดกาญจนบุรี
อยากทราบว่า สามารถทำเป็นผ้าปูที่นอนได้หรือไม่คะ หรือไม่ก็ผ้าคลุมเตียง เพราะเราต้องการสนับสนุนงานพื้นบ้านไทย เรามีเกรสเฮ้าท์ค่ะ แต่แค่เล็กๆ แต่ถึงเล็กเราใจใหญ่นะคะ เรารักประเทศไทย ถ้าลูกค้าชอบ เราจะได้เป็นตลาดให้ด้วยค่ะ
ตอบลบสวยดี ใหม่ชอบค่ะ
ราคาโหลละเท่าไหร่คะ?
ตอบลบ