วันจันทร์ที่ 30 มกราคม พ.ศ. 2555

ผ้าทอมือยกทอง บ้านท่าสว่าง





ผ้าทอมือยกทอง


บ้านท่าสว่าง จ.สุรินทร์

สุรินทร์ถิ่นช้างใหญ่ ผ้่าไหมงาม ประคำสวย ร่ำรวยปราสาท 
ผักกาดหวาน ข้าวสารหอม งามพร้อมวัฒนธรรม

เมืองสุรินทร์ แห่งดินแดนแถบอีสานใต้เป็นแหล่งรวมของผู้คนหลายเผ่าพันธุ์ หลายภาษา มีประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมอันเก่าแก่ มีหมู่บ้านเลี้ยงช้าง ปราสาทหินโบราณ ข้าวหอมมะลิแสนอร่อย เครื่องเงินเอกลักษณ์เด่นอย่างลูกปะเกือม หัวผักกาดรสชาติดี รวมไปถึงผ้าไหมทอมืออันเลื่องชื่อ


เมือง มีแหล่งทอผ้าไหมย้อมสีธรรมชาติเลื่องชื่ออย่างกลุ่ม จันทร์โสมา ตั้งอยู่ที่ ต.ท่าสว่าง ห่างจากตัวเมืองสุรินทร์เพียง 10 กิโลเมตร ซึ่งคุณวีรธรรม  ตระกูลเงินไทย เป็นผู้คิดออกแบบลวดลายการทอผ้าไหมยกทองลายโบราณอย่างวิจิตรบรรจง โดยเริ่มจากนำเส้นไหมดิบมาฟอก แล้วย้อมสีด้วยพืชพรรณธรรมชาติ อย่างสีฟ้าจากคราม ได้จากการนำใบครามมาผสมกับน้ำด่างและเหง้ากล้วย หมักทิ้งไว้นาน 3 เดือน จะได้สีครามที่สามารถย้อมเส้นไหมได้ติดทนทาน โดยใช้เวลาย้อมเพียง 10 นาที

มะพูด หรือ ประโหด ที่ชาวบ้านในแถบนี้เรียกกัน นำเปลือกมาย้อมจะได้สีเหลือง ย้อมด้วยการต้มนาน 2 - 3 ชั่วโมง เช่นเดียวกับสีแดงจากครั่ง ซึ่งใช้ระยะเวลาในการย้อมด้วยการนำไปต้มนานเท่ากัน


สีเขียว ได้จากการย้อมสีเหลืองจาก มะพูด แล้วตากให้แห้ง นำไปย้อมครามอีกครั้ง ตากจนแห้งดี แล้วจะปรากฎเป็นสีเขียวมรกต


สีม่วง มาจากสีแดงจากครั่ง ผสมกับสีน้ำเงินจากคราม เริ่มจากย้อมสีแดงจากครั่งก่อน ตากจนแห้ง แล้วจึงย้อมด้วยครามอีกครั้ง จะได้สีม่วง




เส้นไหมที่ได้จากการย้อมสีธรรมชาติ


ด้วยเทคนิคและขั้นตอนการย้อมสีดังกล่าว ทำให้ได้เส้นไหมสีสันสวยงาม สีไม่ตก เมื่อไหมที่ย้อมสีแห้งสนิทดีแล้ว จึงปั่นใส่หลอด โดยไหมหลอดเล็กนำไปใส่ในกระสวย ไหมจากหลอดใหญ่นำไปขึงเป็นเส้นยืนบนกี่กระตุก สร้างสรรค์เป็นหัตกรรมผ้าทอชนิดต่าง ๆ เช่น ผ้าคลุมไหล่ ผ้าซิ่น หรือ ผ้านุ่ง ผ้าตัดเสื้อ และผ้าสำหรับทำเนคไท


ส่วนลวดลายผ้านั้นมีมากมายหลากหลาย ทั้งผ้าทอลายดอกแก้ว ลายใบเทศ ลายกาบพเยียกรอง ไปจนถึงผ้าทอยกทองผืนสวย อย่างลายราชวัติ ลายพระนารายณ์ทรงครุฑ หรือลายครองราชย์ ซึ่งนำมาจากลวดลายไทย และลายชั้นสูงแบบราชสำนักโบราณ นำมาประยุกต์รวมเข้ากับการทอแบบพื้นเมือง ผ่านขั้นตอนการทอที่สลับซับซ้อนพร้อมสอดดิ้นทอง กว่าจะได้มาซึ่ง ผ้าไหมยกทองโบราณ จึงต้องใช้เวลานาน




ผ้าไหมยกทองโบราณ 1 ผืน ใช้คนทอถึง 4 คน ต่อ 1 กี่ 1 คนทำหน้าที่ทอ อีก 3 คน ทำหน้าที่เก็บลาย และส่งลาย มีขนาดตั้งแต่ 300 - 600 กว่าตะกอ ราคาตั้งแต่หมื่นต้น ๆ ไปจนถึงหลักแสน


เนื่องจากผ้าไหมยกทองโบราณมีราคาสูง เมื่อผู้ซื้่อจะเลือกซื้อไปทำผ้านุ่ง ทางกลุ่มจันทร์โสมา ก็มีบริการเย็บเป็นผ้านุ่งสำเร็จให้สวมใส่อย่างสวยงามโดยไม่ต้องตัดผืนผ้า เมื่อเลิกใช้ก็มีบริการเลาะออกให้กลายเป็นผืนผ้าเช่นเดิม โดยไม่มีการคิดค่าใช้จ่ายเพิ่มเติมแต่อย่างใด




ผ้าไหมยกทองโบราณ ของกลุ่มจันทร์โสภา


ไม่เพียงแค่ผ้ายกทอโบราณที่ราคาสูง แต่ขณะเดียวกันก็มากไปด้วยคุณภาพ ลวดลายสวยงาม และสีสันที่สมกับราคาแล้ว ยังมีผ้าทอราคาย่อมเยา เช่น ผ้าทอยกดอก ขนาด 5 - 30 ตะกอ อย่างลายดอกแก้ว อีกด้วย


จากการออกแบบลวดลายที่สลับซับซ้อน งดงามและศักดิ์สิทธิ์ จนกลายเป็นผ้าทอที่มีความงดงามอย่างมหัศจรรย์ และมีชื่อเสียงโด่งดังไปทั่วโลก ผลงานที่โดดเด่นของที่นี่ คือ การได้รับการคัดเลือกจากรัฐบาลให้ทอผ้าสำหรับตัดเสื้อผู้นำและผ้าคลุมไหล่สำหรับคู่สมรสผู้นำ 21 เขตเศรษฐกิจที่มาร่วมประชุมผู้นำเอเปกเมื่อปลายปี 2546


 ......... งดงาม และศักดิ์สิทธิ์ ......... สมญานามแห่งผ้าทอมือยกทอง แห่งบ้านท่าสว่าง .......

 .... ประกาศศักดา ทรงคุณค่า แห่งผ้าไทย บนเวลาโลก .....








ขอขอบคุณ :
กลุ่มจันทร์โสมา
เลขที่ 150 หมู่ที่ 1 ต.ท่าสว่าง อ.เมือง จ.สุรินทร์ 32000
โทร. +66 0 4414 0015

เอื้อเฟื้อข้อมูลและภาพประกอบ :
อนุสาร อสท. คอลัมน์จับจ่ายรายทาง ฉบับเดือนตุลาคม ปี 2553
www.otoptoday.com




ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น